Kumar Bağımlılığı ve Tedavisi

Bir dürtü kontrol bozukluğu olan kumar bağımlılığı, psikiyatri dilinde patolojik kumar oynama adını alır.

Patolojik kumar oynama sürekli, yineleyen ve uygunsuz kumar oynama davranışıdır.

Tarih boyunca var olan kumar, aşırı durumları bir hastalık olarak kabul edilen, dürtü kontrol bozuklukları içinde sınıflandırılan, psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Psikiyatrik sınıflandırmada kumar bağımlılığı psikoaktif madde bağımlılığı ile benzer tutulur.

Patolojik kumar oynama etyolojisinde serotonerjik, noradrenerjik ve dopaminerjik sistemdeki bozuklukların yer alabileceğine dair bazı araştırmalar mevcuttur. Bir opioid antagonisti olan naltrekson kumar bağımlılığı tedavisinde kullanılmakta olup, endojen opioidlerin düzeylerini etkileyerek patolojik kumar oynama tedavisinde faydalı olmaktadır.

Kumar bağımlılığında davranışsal etkenler de rol oynar. Öğrenilmiş bir davranış olan kumar alışkanlığı kazanma dönemleriyle pekişir. İlerleyen dönemde bilişsel çarpıtma ve saptırmalar da devreye girer. Kişi denetleyebilme, egemen olma ve sonuçları kontrol edebileceği yanılsamalarına düşer. Düzenli kumar oynadıkça risk alma davranışı yükselir.

Psikodinamik kuramcılar ise kumar bağımlılığında anal dönem özelliklerini ve fallik dönem karmaşasını ön plana alırlar.

15 yaşından önce ebeveyn kaybı, ebeveynler tarafından uygunsuz cezalara uğrama, ergenlikte kumar ortamına maruz kalma ve çocukluk döneminde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alma patolojik kumar oynamanın diğer etkenleridir.

Kumar alışkanlığı erkeklerde kadınlara oranla 3 kat daha fazla olup, 35 yaş üzerinde kumara başlama oldukça seyrek bir durumdur. Kadınlarda ise kumara başlama yaşı daha ileri yaşlara kaymaktadır. Kumar bağımlılığı gelişmiş ülkelerde ergenlerde ve yaşlı nüfusta giderek artmaktadır.

Kumar bağımlısı bir birey aynen madde bağımlısı gibi davranır. Aklı fikri, bütün zihni kumar oynama ile doludur, istediği heyecan ve hazzı duymak için giderek daha büyük oynamaya başlar ve defalarca kumarı bırakmayı dener fakat başaramaz.

Patolojik kumar alışkanlığında birey bağımlılıktan kurtulma amacındadır. Çoğu kez kaybeder, kaybettiklerini telafi etmek için tekrar oynar. Bu giderek bir kısırdöngü halini alır ve kumar parası sağlamak için aşırı zaman harcamaya başlar. Bunun için aile üyelerinden ve yakınlarından fütursuzca isteklerde bulunur, onlardan yardım talep eder. Kumarı bırakmak için tekrar tekrar söz verir, fakat bunu başaramaz. İşinde, ailevi hayatında sorunlar başlar. Para bulmak için zimmet, dolandırıcılık, hırsızlık gibi yasadışı eylemlerde bulunabilir.

Kumar bağımlısı kişi oynadığı miktarı çoğu kez psikiyatristinden, psikoterapistinden, ailesinden saklar, daha küçük gösterir.

Patolojik kumar oynama bozukluğu olan kişi kumarın sıklığını ve miktarını azaltmaya çalıştığında aynı madde bağımlılığında olduğu gibi yoksunluk belirtileri yaşar. Huzursuzluk, gerginlik, konsantrasyon bozukluğu, depresif bir duygudurum yoksunluk belirtilerindendir.

Kumara başlama yaşı erkeklerde ergenlik ya da erken erişkinlik dönemi iken kadınlarda daha ileri dönemlerdedir.

Kumarbaz bir dönem iyi kazanabilir. Bu dönemde çok mutlu ve öforiktir. Çoğu kez kaybedecektir. Bunu genelde kötü şansa bağlar ve kaybettiklerini kovalayarak kumar döngüsüne girer. Bu dönemlerde depresifleşir. Para kaybı büyüdükçe umutsuzluk ortaya çıkabilir. Bu dönemde intihar girişimlerinde bulunabilir, yasadışı yollara sapabilir.

Depresyon, bipolar bozukluk, madde ve alkol kullanım bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, antisosyal, narsistik ve borderline (sınır) kişilik bozuklukları kumar bağımlılığına sıklıkla eşlik eden psikiyatrik rahatsızlıklardır.

Kumar sadece arkadaşlar arasında oynanıyor, oyun başlamadan harcanacak para miktarı belirleniyor, belli bir zamanla sınırlanıyorsa sosyal kumar adını alır. Yatkınlık varsa patolojik kumar için bir risk faktörüdür.

Patolojik kumar oynama tedavisi bir bağımlılık tedavisidir. Genel prensipleri alkol ve madde bağımlılığı tedavisi ile aynıdır.

Kumar bağımlılığı tedavisinde kişide ek bir psikiyatrik rahatsızlık varsa bu mutlaka tedavi edilmelidir. Bu vakalarda büyük olasılıkla ilaç tedavisi de gerekecektir.

Bilişsel-davranışçı terapiler, grup terapileri, aile terapileri ve psikoanalitik terapiler kumar bağımlılığı tedavisinin psikoterapötik yöntemleridir. Olumsuz koşullama, tepkiyi engelleme, imgesel duyarsızlaştırma gibi psikoterapötik uygulamalar yanında bireysel terapi ile kişinin kendi borçlarının sorumluluğunu alması üzerinde çalışılır.

Kumar bağımlılığı tedavisinde farmakolojik tedavi de gerekebilir. Lityum, karbamezapin, naltrekson, SSRI grubu antidepresanlar patolojik kumar oynama tedavisinde kullanılan ilaçlardır.

Antalya psikiyatri ve Antalya psikoterapi merkezimiz bağımlılık tedavilerinde uzman bir kuruluştur. Alkol ve madde bağımlılığı tedavisinin yanısıra kumar bağımlılığı tedavisinde de Antalya psikiyatri ve Antalya psikoterapi merkezinin deneyimli psikiyatrist ve psikoterapist kadrosundan gerekli desteği alabiliriz.

Bağımlılık Tedavisi Antalya.

Antalya Psikiyatri Psikoterapi Merkezi.