Aile Terapisi ve Evlilik Terapisi

Aile terapisi ve evlilik terapisi çoğu kez karıştırılan kavramlardır. Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi olarak bu yazımızda aile terapisi ve evlilik (çift) terapisi nedir, nasıl yapılır, çeşitleri nelerdir? sorularını yanıtlayacağız.

Aile Terapisi:

Ailenin işlevselliğini geliştirmeyi amaçlayan aile terapisi, aile üyeleri arasındaki etkileşimlerin değişimine odaklanarak çözüm sağlayan bir psikoterapi yöntemidir.

Aile terapisinde, herhangi bir üyenin sorunlarının çözümü ilk amaç olsa da, çocuklar da bir şekilde devreye girecek, aile iletişimindeki nesiller arası katı kalıpların işlevsel hale getirilmesine çalışılacaktır.

Aile terapisinin amaçları, aile içindeki döngüyü sağlayan gizli dengeleri sürdürme biçimini tanımak, aile üyelerinin bu biçimin anlamını ve amacını anlamalarını sağlayarak sorunu gidermektir.

Aile sistemleri teorisi, aile birimlerinin fayda/zarar dengesi gözetmeksizin kendilerine özel bir ilişki kurma biçimleri olduğunu, bunun kuşaklar içinde oluşarak kemikleştiğini ve ailenin bu çerçevede işlediğini savunur. Tedavi de bu ana çerçevede yürütülür.

Bir aile, aile terapisi için aile terapistine gittiğinde genellikle ailenin bir üyesi hasta olarak etiketlenmiştir. Bu kişi sorun olan, suçlanan ya da yardıma ihtiyacı olan olarak belirlenmiştir. Psikoterapi sürecinde aile terapisti sorunlu aile üyesinin belirtilerinin gerçekte ailenin döngüsünün sürdürülmesinde hayati bir işlevi olduğunu gösterecektir. Bu üyenin sorunlu davranışını besleyen ve yansıtan tekrarlayıcı iletişim biçimleri açığa çıkarılarak anlaşılması sağlandığında tedavi de gerçekleşecektir.

Aile terapisinde ebeveynlerin çocuklarındaki sorunlar nedeniyle suçlanacağı şeklindeki korkuları, tüm ailenin hasta ilan edileceği korkusu, eşlerden birinin karşı çıkacağı korkusu, bir çocuğun sorunlu davranışının açıkça konuşulmasının diğer kardeşler üzerinde olumsuz etki yapabileceği gibi korkular direnç yaratabilmekte, terapiye başvuruyu engelleyebilmektedir.

Aile terapisinde görüşme teknikleri de önem taşır. Aile terapisti klinik sorunu oluşturan belirtilerden çok ailenin yerleşik doğasını dikkate alacaktır. Öfkenin nesnesi olan kişi terapi ortamında bulunduğundan psikoterapist görüşmeyi kontrol altında tutabilmeli ve yönlendirmelidir.

Aile terapileri genelde haftada bir gün, çift seans şeklinde uygulanır. Aile grup terapisi, toplumsal ağ terapisi, paradoksik terapi, yeniden çerçevelendirme gibi teknikler aile terapilerinde sıklıkla kullanılır.

Aile grup terapisinde birkaç aile tek grupta birleştirilerek ortak sorunlarını paylaşmaları ve kendi etkileşimlerini diğer ailelerinkiyle karşılaştırmaları sağlanır. Toplumsal ağ terapisinde ise hastanın sosyal çevresi oturuma alınarak günlük yaşam ilişkileri irdelenir.

Kaygıyı çözümlemek ya da azaltmak, aile üyelerinin birbirlerinin duygusal ihtiyaçlarını anlama ve karşılama becerisini kazandırmak, cinsiyetler ve nesiller arasında uygun rol ilişkilerini desteklemek, tek tek üyelerin ya da ailenin tümünün yıkıcı etkilerle baş etme kapasitesini arttırmak aile terapisinin temel amaçlarındandır.

Evlilik (Çift) Terapisi:

Evlilik veya çift terapilerinde toplumsal, duygusal, cinsel, ekonomik ve benzeri iletişim sorunları ile birbiriyle çatışma içinde olan iki insanın etkileşimini psikolojik olarak değiştirme amacı güdülür.

Evlilik danışmasında ise özel bir ailesel çatışma, sadece özgül bir aile sorunu tartışılır, bununla ilgili çözüm önerileri sunulur. Örneğin, çocuk yetiştirme ile ilgili bir sorun.

Evlilik terapisi çok daha kapsamlı bir müdahale olup, çift arasındaki etkileşimin yeniden yapılanmasına önem verir ve bazen her bir eşin psikodinamiklerini araştırır. Terapi sürecinde belli iletişim tipleri aracılığıyla rahatsızlığı azaltmaya, uyumu bozan davranış biçimlerini tersine çevirmeye ya da değiştirmeye ve kişilik olgunlaşmasını sağlamaya çalışılır.

Bireysel terapi evlilikle ilgili güçlükleri çözemediğinde, eşlerden biri ya da ikisindeki sıkıntının başlangıcının açıkça evlilikle ilgili olduğu saptandığında ya da çatışmadaki bir çift doğrudan evlilik (çift) terapisi istediğinde evlilik terapisi endikasyonu vardır.

Eşler arasındaki iletişim sorunları evlilik terapisi için en önemli neden olarak karşımıza çıkmaktadır. İletişim eksikliğinde eşlerden biri diğeri tarafından baskılanabilmekte, düşünce ya da duygularını karşı tarafa iletmekte zorlanan eşin kaygı düzeyi yükselmekte veya bilinçdışı beklentilerini diğerine yansıtabilmektedir. Terapi sayesinde eşlerden her birinin diğerini gerçekçi bir şekilde görebilmesi sağlanır.

Cinsel sorunlarda da evlilik ilişkisinin tüm yönlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Su yüzünde görünür olan bir cinsel sorun evlilikle ilgili yaygın bir bozukluğun belirtisi olabilmektedir.

Aile danışmanlığı ve evlilik terapilerinde otör olan Amerika’lı psikiyatrist Nathan Ackerman çift terapisinin amaçlarını eşlerdeki duygusal sıkıntıyı ve yetersizliği azaltmak, eşlerin her ikisinin birlikte ve bireysel olarak iyilik hallerini desteklemek olarak tarif etmektedir.

Evlilik (çift) terapileri bir ilişkinin devamı güvencesini vermez. Bazen ilişkinin sürdürülemez bir birliktelik içinde olduğunu anlamaya da yarar. Bu durumlarda ayrılma ya da boşanma sürecinin sağlıklı biçimde gerçekleşmesi için terapinin devamı uygun olabilir. Buna boşanma terapisi adı da verilmektedir.

Evlilik sorunlarınızda, ilişki sorunlarınızda, cinsel sorunlarınızda, ebeveyn olarak çocuğunuzla olan problemlerde, ergen ve çocukların psikolojik sorunlarında aile terapisi, aile danışmanlığı, evlilik terapisi, çift terapisi gerektiğinde Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi olarak hizmetinizdeyiz.

Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi, Çift Terapisi Antalya, Evlilik Terapisi Antalya.

Aile Terapi Merkezi Antalya, Evlilik ve Aile Terapisti Emine Filiz Uluhan.