Evlilikte Çatışma
Evlilikte çatışma kavramı çiftlerin bir konu üzerinde anlaşmazlık yaşaması olarak tanımlanmaktadır. Bütün ilişkilerde olduğu gibi evlilik içerisinde de çatışmaların yaşanması doğal ve kaçınılmaz bir durumdur. Her konuda ortak bir paydada buluşmak ya da uyumlu olmak her zaman mümkün değildir. Eşlerin yaşadıkları çatışmalara yapıcı bir şekilde yaklaşmaları ve bakış açıları çok önemlidir. Bu nedenle evlilikte çatışmanın varlığının yanı sıra, çözülme biçimi sağlıklı ilişkiyi göstermektedir.
Evlilikte çatışma durumu, evlilik uyumu ve doyumu ile yakından ilişkilidir. Evliliği değerlendirmede birçok kavram ele alınırken sıklıkla evlilik uyumu ve doyumu incelenmektedir. Evlilikte uyum ve doyum bazen birbirinin yerine kullanılmasına rağmen aslında farklı iki kavram olarak tanımlanmaktadır. Evlilik doyumu, çiftlerin evliliğe dair ihtiyaçlarının ne derecede karşılandığına ilişkin öz değerlendirme yapmasıdır. İlişki doyumunda partnerlerin birbiri ile olan arkadaşlığı, cinsellik ve yakınlık gibi ihtiyaçlarının karşılanması durumudur. Evlilikten alınan ödüller ne kadar çok ise doyum da o kadar yüksektir. Bu doyum çiftlerin diğer yaşam alanlarını da etkilemektedir. Evlilik başarısını değerlendirmedeki bir diğer önemli etken, evlilik uyumudur. Çiftlerin finansal konularla baş etme, eşinin ailesiyle iyi geçinme, ilgi alanlarının ortak olması, değerler açısından birbirine uyum sağlayabilme ve evlilikle ilgili şikayetlerin yok denecek kadar az olmasını içerir. Kısacası, evliliğe yönelik beklentilerin örtüşmesi evlilik uyumunun sağlanmasında oldukça etkilidir. Evlilikle ilgili ortak görüş birliği sağlayabilen, yaşanan sorunları yapıcı bir şekilde çözümleyen ve evliliklerinden memnun olan çiftler yüksek düzeyde evlilik uyumuna sahiptir. Ayrıca çiftlerin yaşanan sorunlara yaklaşımları da evlilik doyumu ve uyumu ile ilişkilidir. Yaşanan çatışmalar, evlilik için yıkıcı sonuçlar doğurabileceği gibi eşlerin olgunlaşmasına ve ilişkinin gelişmesine de yardımcı olur.
Evlilikte Eşler Arasında Geçen Çatışma Nedenleri:
Aynı çatı altında bulunan eşlerin anlaşması gereken belirli kurallar vardır. Örneğin, ev içerisindeki iş bölümü, kim hangi işi yapacak? Eve giren ortak gelir kim tarafından idame ettirilecek? gibi her iki tarafı da ilgilendiren konularda ortak bir payda da buluşmak önemlidir. Durum böyle olunca bazı konularda anlaşmazlıklar yaşanması normaldir. Çiftler arasında çatışmaya neden olan birçok sorun vardır. Bunlar iletişim problemleri, eşlerin aileleriyle olan ilişkileri, ortak karar alamama, empati yoksunluğu, kültürel farklılıklar, evlilikten beklentilerin farklı olması, maddi sorunlar ve cinsel problemlerdir.
Özellikle evliliğin ilk üç yılı en zorlu yıllar olmasına rağmen, aynı zamanda da en hareketli ve canlı olduğu dönemdir. Evliliğin ilk yıllarının zorlu geçmesinin başlıca nedeni, farklı iki aileden bir araya gelen farklı iki karakterdeki kişilerin aynı çatı altında birçok konuda uzlaşım sağlamasının zor olmasıdır. Her çiftin yaşadığı çatışmalar farklıdır. Bu nedenle yaşanan çatışmaların sıklığı, şiddeti ve çözümü de farklılık göstermektedir.
Evlilikte Çatışma Çözme Stilleri:
Evlilikte çiftlerin problemlere olan yaklaşımı çok önemlidir. Sağlıksız ilişkilerde partnerinin söylediklerini görmezden gelme, küsme, yatakları ayırma, konuşmasını aniden bölme ya da kapıyı çarpıp çıkıp gitme gibi sorun yaratan konulardan kaçınmaya yönelik tepkiler çiftler arasında duygusal incinmelere yol açar. Bir tarafın haklı, diğer tarafın haksız olduğunu düşünmek iletişimde zayıflığa, şüpheci ve düşmanca yaklaşımlara neden olur. Partnerinin geçmiş hatalarını yüzüne vurma, ailesel problemleri sık dile getirmek gibi karşıdaki kişinin canını acıtmaya yönelik yapılan stratejiler çatışmaları çözmediği gibi eski problemlerin de tekrar gün yüzüne çıkmasına neden olur. Bu nedenle konunun çözümlenmesinde ilerleme kaydedilemez. Oysa sağlıklı ilişkilerde problemler karşısında işbirliği yaklaşımıyla düşünüp karar vermek gerekir. İletişimde açık olma, inanç ve tutumlarda ortak paydaya varabilme ve eşlerin birbirine güvenmesi, problemlerin çözümünde ortak fayda sağlar. Her iki eş için olumlu sonuçlar doğurur. Partnerini aktif dinleme becerisine sahip olma, çatışmaların çözümünde önemli bir etkendir. Çünkü partnerinizin istek ve duygularını önce anlamanız gerekir. Aktif dinleme sayesinde hataların affedilebilirliği de artar. Sağlıklı ilişkilerde çatışmaların çözümünde işbirliği içinde olma, duygu ve isteklerin doğru bir dille ifade edilmesi, partnerlerin birbirini anlamaya çalışması ve sorunlarının çözümüne dair fikirler üretmesi ilişkileri için yapıcı bir davranıştır.
Evlilik Çatışmalarında Öneriler:
*İletişimde açık olmaya özen gösterin.
*Evlilikten beklentilerinizi konuşun.
*Eşinizi değiştirmeye ya da kontrol etmeye çalışmayın.
*Güçlü ve zayıf yönlerinizin farkında olun.
*Zihin okumaya çalışmadan eşinizin ne demek istediğini dinleyin. Dinledikten sonra anlatmak için doğru kelimeleri seçin.
*Tartışma sırasında suçlayıcı, tehdit içeren ve karşı tarafı savunmaya geçiren üsluptan uzak durun. Olumlu tavrınızı korumaya özen gösterin.
*Ben dili kullanmaya önem verin.
*Birbirinizin yetersizliklerine ve zayıf noktalarına odaklanmayı bırakın.
*İntikam almak gibi ilişkinize zarar veren yıkıcı davranışlardan kaçının.
*Aynı fikirde olmasanız bile partnerinizin fikirlerine saygılı olun.
*Karşılıklı sevgi bağının güçlenebilmesi için çatışma durumlarında anlayış ve affedicilikle çözümlemeye gayret gösterin.
*İlişkinizin olumlu yönlerine odaklanın.
*Eşinize değer verdiğinizi hissettirin.
*Tartışmalarınızın sıklığı her geçen gün artmaya devam ediyor ve yaşanan sorunları çözümlemekte zorlanıyorsanız çift terapisine başvurabilirsiniz.
Evlilik, aile ve çift terapileri ile Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi olarak hizmetinizdeyiz.
Psikolog Funda Buharalı