Hipnoz Ve Hipnoterapi

Hipnoz, hem uygulanan bir teknik hem de yaratılan bir zihinsel durum olarak tanımlanan bir kavramdır.

İlk olarak19. Yüzyılda Dr. James Braid tarafından bulunmuştur. Hipnoz terimi Yunan uyku tanrısı Hypnos' dan gelir.

Hipnoz herhangi bir telkinin kabul edilme durumudur. Bir telkinin kabul edilmesi için çoğumuzun zannettiği gibi gözlerin kapalı ve kendinden geçmiş bir durum şart değildir. Kitap okurken, film izlerken, televizyon izlerken, birileriyle konuşurken farkında olmadan telkin almak mümkündür. Telkine uygun davranıldığı sürece hipnoz sürüyor demektir.

Halk arasında hipnoz olmak olarak düşünülen uyku ve bilinçsizlik hali aslında trans durumudur. Burada da herhangi bir bilinçsizlik hali söz konusu olmayıp, sadece dış uyaranlara tepki azalması mevcuttur. Trans halinde zihin telkini kabul edebilir duruma gelir. Bu hipnotik trans durumudur. Günlük hayatta farkında olmadan telkin alınan anlar ise hipnotik durumu ifade eder.

Hipnotik trans halini özel yöntemlerle ortaya çıkarma işlemine hipnoz indüksiyonu denir. Uygulanan tekniklerle hipnotik hal yaratılması ve hipnotik telkin verme eylemlerinin tümü hipnoz uygulamasıdır.

Hipnoz uygulayan kişiye hipnotist denir. Hipnoz uygulaması tıbbi amaçla ruhsal yapıda değişimi hedefliyorsa eylem hipnoterapi adını alır ve uygulayıcıya hipnoterapist denir.

Kimsenin elinde hipnoz yapma gibi sihirli bir güç yoktur. Hipnoz yapmak diye bir şey de yoktur, sadece ikna etmeye dayalı hipnoz olunma durumu vardır. Özellikle Show amaçlı sahne gösterilerinde hipnotik trans sırasında bazı talimatların yerine getirilmesi o an için hipnoz olarak kabul edilse de önemli olan posthipnotik telkinlerle, hipnoz seansları bittikten sonra da telkinin etkisinin sürmesidir. Tıbbi amaçlı hipnoz yani hipnoterapi budur.

Hipnoz olmak kişinin kendi elindedir. Bunun için hipnoz olmayı istemeniz yeterlidir. Hipnoz olmak istemiyorsunuz olmazsınız. Bu, "hipnoz olamam ya da hipnoz olmamalıyım" inancıyla ilgilidir. Aslında bu da kabul edilmiş bir telkindir ve kişi hipnotik trans olmamaya odaklanmıştır. Fakat kişi trans haline girmeden de telkin alabilir. Bunun tersi de mümkündür. Trans girmeye yatkın ve trans halindeki kişi hiçbir telkin almayabilir.

Günlük hayatta, hipnoz niyeti olmasa bile bazı sözler karşısındaki kişide hipnotik etki yaratabilir. Diğer verdiğimiz veya sevdiğimiz birinin bizimle ilgili söylediği olumlu ya da olumsuz fikirlerinin günlerce etkisinde kaldığımızı hepiniz yaşamışsınızdır. Siyaset te bir çeşit hipnoz sanatıdır. Halkın bilinçdışlarını iyi tanıyan ve fikirlerini kabul edilebilir telkinler halinde sunabilen siyasetçiler, kendilerini kabule hazır halk kitleleri tarafından baş tacı edilirler. Bu durumu günümüz Türkiye' sinde açık olarak yaşamaktayız.

Hipnoz, birinin zihnini ele geçirip onu yönetmek değildir. Hipnoz olmuş kişi hipnozu uygulayanın kontrolü altına girmez. Kişinin onay vermediği hiçbir şeyi esnasında yaptıramazsınız.

Hipnozun, hipnoterapi anlamında kullanımı değişime direnen bilinçdışının direncini kırmaktır. Bilinçdışı gelenekçidir ve yeniliklere kolay kolay izin vermez. Bilinç ile bilinçdışının çatışmasında uzun vadede her zaman bilinçdışı galip gelir. Yani hayaller gerçeği yener. Sigarayı bırakmaya çalışırken, zayıflamak için diyet yaparken irademize sahip çıkamayarak başarısız olmamız bilinçdışının gücünden kaynaklanmaktadır. Siz mantıklı düşüncenizle sigaranın sağlığınızı bozduğunu, sigarayı bırakmanız gerektiğini bilseniz ve kendi iradenizle sigara içmekten vazgeçseniz dahi bir süre sonra yemek sonrası yakılan bir sigaranın tadı veya kahve ile birleşen sigara kokusu hayallerinizden çıkmayacaktır. Bunun sonunda bir çok kişi sigara içmeye tekrar başlar.

Diyet yapan birinin de gözünden tatlı tabakları, mükellef bir sofra görüntüsü hiç gitmez. Yemeğe oturduğunda kendini frenleyemez, doyma hissini algılayamaz.

Sonuç olarak çoğu kez hayaller mantığı yener. Kalıcı değişiklik bilinçdışındaki inançları değiştirmekle mümkündür ki, bu da hipnoz ve hipnoterapi ile olur. Hipnotik telkin ile bilinçdışında yerleşik olumsuz hayalin tersi yönündeki hayaller güçlendirilir. Bu sayede de olumsuz hayalin tersi yönündeki hayaller güçlendirilir. Bu sayede değişimin önünde engel olan bilinçdışı yerleşik inançlar kaldırılır.

Psikiyatrist Emine Filiz Uluhan.
Hipnoz Antalya.
Hipnoterapi Antalya.